Χορευτής, µουσικός, ιστορικός: παρότι ο Israel Galván, ο Niño de Elche και ο Pedro G. Romero προέρχονται από διαφορετικούς χώρους, και οι τρεις θα µπορούσαν να χαρακτηριστούν διάδοχοι της παράδοσης του φλαµένκο – εφόσον, βέβαια, αντιλαµβανόµαστε τον διάδοχο, όπως ο Derrida, ως «κάποιον που είναι ικανός να στραφεί εναντίον όσων διατείνονται ότι είναι κάτοχοι κάποιας κληρονοµιάς». Το να κληρονοµεί κανείς το φλαµένκο δεν σηµαίνει να έχει µια πατρική περιουσία, αλλά µάλλον να είναι έτοιµος να προδώσει, να διακινδυνεύσει (να αντιστρέψει, να διαστρεβλώσει, να ρισκάρει) το όνοµα του πατέρα προκειµένου να εφεύρει εκ νέου την κληρονοµιά που άφησε πίσω του.

Ο Israel Galván γεννήθηκε το 1973 από γονείς χορευτές, τον José Galván και την Eugenia de los Reyes, και σταδιακά µεταµορφώθηκε σε χορευτή και χορογράφο που δεν ανήκει σε καµία κατηγορία. Ο Galván θέτει νέους κανόνες στη γλώσσα του σώµατος του φλαµένκο, χρησιµοποιώντας όχι µόνο τρόπους έκφρασης που γενεαλογικά είναι κοντά σε αυτό, όπως οι ταυροµαχίες, αλλά και παραστατικές πλευρές από άλλες ιεροτελεστίες της λαϊκής κουλτούρας που εκτείνονται από το ποδόσφαιρο και τον ακτιβισµό έως την παρενδυσία. Παράγει ποικιλία κορµιών για ένα φλαµένκο που βρίσκεται το ίδιο σε διαδικασία αλλαγής.

Ο Niño de Elche (γενν. 1985), µε σπουδές στο τραγούδι και στην κιθάρα, εµφανίστηκε ξαφνικά στη σκηνή του φλαµένκο µε ανορθόδοξο τρόπο, µε στίχους που κατακλύζονται από πολιτικές δηλώσεις προερχόµενες από διαδηλώσεις· αποτελεί µέρος της αβανγκάρντ του ισπανικού φλαµένκο, που περιλαµβάνει το πείραµα των Bulos & Tanguerías, τις διαµαρτυρίες της οµάδας αστραπιαίων κινητοποιήσεων (flashmob) Flo6x8, το συνεργατικό πρότζεκτ Los Flamencos de Antonio Orihuela e Isaías Griñolo, το φεστιβάλ Zemos98 και το µουσικό γκρουπ Pony Bravo. Ο Niño de Elche νοθεύει το φλαµένκο µε αντιµιλιταριστικά, αναρχοελευθερόφρονα, queer και διεµφυλικά στοιχεία καθώς και µε άλλες µουσικές παραδόσεις. Επικαιροποιεί τη δηµοφιλή φόρµα φλαµένκο της pregón, της διακήρυξης, για την εποχή της ψηφιακής επικοινωνίας και του παγκόσµιου νεοφιλελευθερισµού.

Ο Pedro G. Romero (γενν. 1964) είναι καλλιτέχνης και ιστορικός, εφευρέτης ταξινοµιών, ακάµατος σταχυολόγος κειµένων και αναφορών σχετικών µε το φλαµένκο, ερµηνευτής της τέχνης και των διάφορων παραδόσεων που συνιστούν τη χορευτική φόρµα. Στα πρότζεκτ του Machines for Living (Μηχανήµατα για τη ζωή) και PIE Independent Platform for Modern and Contemporary Flamenco Studies (Ανεξάρτητη Πλατφόρµα Σπουδών Νεότερου και Σύγχρονου Φλαµένκο) εξερευνά θέµατα όπως η ιστορία του κινήµατος κατά του Φράνκο, η σχέση ανάµεσα στο φλαµένκο και στην καλλιτεχνική πρωτοπορία, η σχέση αυτού του χορού µε τη φιλοσοφία από τον Wittgenstein µέχρι τον Agamben καθώς και η συµβολή του στη ριζοσπαστική κριτική του αστικού χώρου.

Ο Galván, ο Niño de Elche και ο Romero αναπαριστούν τη λαθραία, υπόγεια, φτωχή, δηµοφιλή, σωµατική αισθητική του φλαµένκο. Για την documenta 14 συνεργάζονται µε πολλούς Ευρωπαίους Ροµά καλλιτέχνες για τη δηµιουργία της περφόρµανς και εγκατάστασης µε τίτλο La farsa monea (Το κάλπικο νόµισµα, 2017) που διερευνά πώς συνδέονται η σεξουαλικότητα, το σώµα και το κεφάλαιο στην κουλτούρα του φλαµένκο.

Paul B. Preciado