Δευτέρα 10 Ιουλίου 2017, 24:00 στην ΕΡΤ2
Sound Cage: A Portrait of Katalin Ladik (Κελί από ήχους: ένα πορτρέτο της Katalin Ladik), 2015, Ουγγαρία, 60΄
Σκηνοθεσία: Kornél Szilágyi (Igor Buharov)
Το Sound Cage: A Portrait of Katalin Ladik του Kornél Szilágyi (γνωστού και ως Igor Buharov) συγκεντρώνει τις πολλές γλώσσες της Σερβοουγγαρέζας ποιήτριας, ηθοποιού και εικαστικού Katalin Ladik. Υπάρχει μια γλώσσα που όλοι καταλαβαίνουμε, με την οποία η Ladik διηγείται την ιστορία της ζωής της. Αυτό αναμειγνύεται με τη γλώσσα των ποιημάτων της – λόγια που ρέουν, πλέουν και φτάνουν σαν νερό στον κόλπο του νησιού Χβαρ της Κροατίας, απ’ όπου τη βλέπουμε να απαγγέλλει: «Όποιος πατά στ’ αποκαΐδια / κάτω από τον ουρανό / γλιστράει. / Τα πάθη μας την κάνουν στάχτες / κάθε μέρα / και πέφτουν στον αφρό».
Βλέπουμε τη γλώσσα του σώματος της Ladik ως το κύριο εργαλείο των περφόρμανς της στη σκηνή, στις σαμανιστικές συγκεντρώσεις στο Νόβι Σαντ τη δεκαετία του 1960 και ως λιτή αλλά σαγηνευτική παρουσία στα Χάπενινγκ. Όμως, το πλέον θεσπέσιο μέρος της γλώσσας της, του σώματός της, το ακούμε: είναι η φωνή. Η φωνή της πάλλεται, σκληρίζει, συστρέφεται, βγαίνει απ’ το κεφάλι, τον λαιμό, την κοιλιά – όλοι οι τόνοι, ψηλοί και χαμηλοί, είναι παρόντες στο σπουδαίο αυτό εργαλείο της Ladik.
Από τις αρχές της δεκαετίας του 1970 η Ladik μετέτρεπε απλά καθημερινά υλικά που έβρισκε –αποκόμματα εφημερίδων, οδηγίες ραψίματος, κυκλώματα υπολογιστών– σε παρτιτούρες για μουσική εκτέλεση. Τις παρτιτούρες αυτές τις «διαβάζει» με κάθε πτυχή της φωνής της, δίνοντας ζωή στις καθημερινές αναφορές των κολάζ. Με τον τρόπο αυτόν η Ladik μετατρέπει την εικόνα σε ποίηση, σε περφόρμανς, σε μουσική.
Πάντοτε όμως επιστρέφει στην πρώτη της αγάπη – τη γλώσσα. Στις λέξεις της ζωής και της ποίησής της, στα όσα αρθρώνει το σώμα της, στην απέραντα περίπλοκη γλώσσα της φωνής της.
—Hendrik Folkerts, Επιμελητής documenta 14