Το 1987 ο Martin Bernal εξέδωσε το βιβλίο Black Athena: The Afroasiatic Roots of Classical Civilization το οποίο πρόβαλλε το αμφιλεγόμενο επιχείρημα που προσπαθούσε να αποσυνδέσει την ελληνική ιστορία από τα δυτικά αφηγήματα τα οποία προέκυψαν μετά τον 17ο αιώνα και να επαναδιεκδικήσει τις αφρικανικές και ασιατικές καταβολές του αρχαιοελληνικού πολιτισμού. Αυτή η σειρά συζητήσεων παίρνει τον τίτλο του Bernal ως επιστημική πρόκληση για να αμφισβητήσει τις πολιτικά κατασκευασμένες διακρίσεις Βορρά και Νότου, Ανατολής και Δύσης.
Η πρώτη συζήτηση φιλοξενεί τον Αφρικανό φιλόσοφο Isaïe Nzeyimana, τον καλλιτέχνη Christian Nyampeta και τον Ranabir Sammadar, διευθυντή του Calcultta Research Group, καθώς και την Κοινότητα των Απάτριδων της Πολιτικής Ετερότητας, και ασχολείται με το πόσο ανέφικτος είναι ο περιορισμός των ιδεών εντός «εθνικών» συνόρων. Μετά την ομιλία, σε μια ειδική συνάθροιση με την Κοινότητα Φίλων του Ulises Carrión, η ποιήτρια και μουσικός Λένα Πλάτωνος μαζί με τη Σαβίνα Γιαννάτου και τον Στέργιο Τσιρλιάγκο, παρουσιάζει τραγούδια επιλεγμένα από τη Νίκη Γιάνναρη.
Σε συνεργασία με το Goethe-lnstitut
Christian Nyampeta
Black Athena reloaded 1: Ideas as migrants
Our Common Ghosts
Σε μια δίωρη οπτικοακουστική εργασία σε ζωντανή μετάδοση, ο φιλόσοφος Isaïe Nzeyimana κάνει μια ιστορική και φιλολογική ανάγνωση των εννοιών ubuvandimwe (κοινοτισμός) και ubwenge (διανόηση) και καταγράφει τους συσχετισμούς αυτών των εννοιών με τις «ελληνικές» έννοιες του κοινοτισμού και της διανόησης. Ο Nzeyimana αντλεί από το επικείμενο βιβλίο του και παρουσιάζει μελέτες περίπτωσης από τα κοινωνικά συμφραζόμενα των πρόσφατων συγγραφικών έργων του και από το έργο των φοιτητών του στην Πολυτεχνική Σχολή Εφαρμοσμένων Τεχνών (Nile Source Polytechnic of Applied Arts) στο Χούγε της Ρουάντας.
Ο Christian Nyampeta ξεκινά με την «ελληνική» έννοια της ιδιορρυθμίας, την ιστορική της εξέλιξη στο πλαίσιο της ζωής ασκητών, καλογριών και μοναχών στις αιγυπτιακές ερήμους και στο όρος Άθως, πτυχές της οποίας διασώζονται μέχρι σήμερα. Με έμφαση στη διάκριση ανάμεσα στους όρους ίδιος και ρυθμός, προκύπτει ένας νέος ορίζοντας για τον ρυθμό του ιδίου: μια γενναιόδωρη και οικήσιμη δομή φιλοξενίας. Έτσι μετονομασμένη, αυτή η διανοητική δομή συνάδει με τις έννοιες ubwenge, ubuvandimwe και inyana (ρυθμός), που ιστορικά γίνονται αντιληπτές στο πλαίσιο των πρακτικών του ανιμισμού.
Ο προβληματισμός με τις βαθιές ιστορίες μπορεί να συμβάλει στον εκτοπισμό των βίαιων σύγχρονων και αποικιακών αξιώσεων που σβήνουν από την ιστορία και αρνούνται την πολυπλοκότητα πρακτικών οι οποίες είναι εγγενείς στη ζωή των ντόπιων, τα οράματά τους, τα οικοπεριβάλλοντά τους και τις δομές των σωμάτων, των οικιών και του κόσμου τους, την κοινοτικότητά τους και τη συνάφειά τους με το παρόν. Αυτός ο προβληματισμός μπορεί επίσης να εγκαινιάσει την παραγωγή γνώσης και εκπαίδευσης που μπορεί να συνομιλήσει με την «Αθήνα», η οποία χαρακτηρίζεται επίσης από τη ρευστότητα κοινωνικών ρήξεων και πολιτισμικών κραμάτων. Κατ’ αυτόν τον τρόπο, αυτές οι αναγνώσεις εκτοπίζουν από το επίκεντρο τη διεκδίκηση της «Αθήνας» από τη Δύση ως μόνη ιστορική πηγή των κοινών εννοιών περί ζωής. Απεναντίας, αυτός ο προβληματισμός απευθύνει ένα κάλεσμα προς εξοικείωση με μια ευαισθησία για την αφύπνιση των κοινών μας φαντασμάτων, ώστε να μπορέσουμε να τα καλέσουμε σε δίκη.
Οι ομιλίες γίνονται σε Γαλλικά και Αγγλικά με ταυτόχρονη μετάφραση στα Ελληνικά.
Ο Isaïe Nzeyimana είναι φιλόσοφος από τη Ρουάντα. Είναι συνιδρυτής και λέκτορας στην Πολυτεχνική Σχολή Εφαρμοσμένων Τεχνών (Nile Source Polytechnic of Applied Arts) στη Χούγε. Επίσης διδάσκει στο Εθνικό Πανεπιστήμιο της Ρουάντας στο Μπουτάρε και στο Grand Séminaire Philosophicum στο Καμπγκάγι. Επίσης έχει ιδρύσει και διευθύνει τον Σύνδεσμο Φιλοσοφίας της Ρουάντας (Association Rwandaise pour la Philosophie). Η κύρια συμβολή του στη φιλοσοφία εντοπίζεται στα πεδία της εκπαίδευσης και της πολιτικής θεωρίας. Τα βιβλία του χρησιμοποιούνται ως εγχειρίδια από τους φοιτητές ανθρωπιστικών και κοινωνικών επιστημών στη Ρουάντα. Πρόσφατα ολοκλήρωσε μια πραγματεία με τη μορφή πολιτικού και φιλοσοφικού διαλόγου περί των κοινών. Διευθύνει ένα φιλοσοφικό καφενείο κάθε πρώτη Πέμπτη του μήνα στο Κιγκάλι.
Ο Christian Nyampeta είναι Ολλανδός καλλιτέχνης γεννημένος στη Ρουάντα. Το έργο του αναπτύσσει καλλιτεχνικές-φιλοσοφικές εξερευνήσεις και τώρα επικεντρώνεται στις έννοιες των ρυθμών και αρμονιών του αρχαίου δυτικού ασκητισμού και της σύγχρονης φιλοσοφίας της Υποσαχάριας Αφρικής. Μαζί με τους συνεργάτες του, οργανώνει εργαστήρια και προγράμματα τέχνης και design. Το έργο του Nyampeta δημιουργεί χώρους, χρόνους, μυθεύματα, μοντέλα, διαλόγους και σχολιασμούς που πραγματεύονται την ιδέα της κοινοτικότητας και τα ελλείμματά της. Ο Nyampeta συγκαλεί την Ομάδα Εργασίας Nyanza στο πλαίσιο του Another Roadmap Africa Cluster. Διευθύνει τον Radius, έναν διαδικτυακό και κατά καιρούς εποικήσιμο ραδιοφωνικό σταθμό και είναι υποψήφιος διδάκτωρ στο Τμήμα Εικαστικών Πολιτισμών στο Goldsmiths, University of London.
