“Ke Motlhaping wa ga Molehe o mokwere. Batho ba khiba e ntsho ya ha mmaditlhong e makgantsetse. Batho ba go tshaba tshaba tlhware e bolaiwa ke basedi ka tadi e amusa sethoboloko.”
Φίλη μας,
δεν γνωρίσαμε ποτέ κάποιον με τόσο μυστήρια αίσθηση του χρόνου και του χώρου
τόσο ανεξάρτητο από το χάος αυτού του πλανήτη
Pinky, κινήθηκες σε αυτόν τον χώρο πλήρως αδιατάρακτη από τους περιορισμούς που περισπούν όλους εμάς από την πραγματική δουλειά – το καθήκον της οδυνηρής αποδέσμευσης από ένα σύστημα που μας μετράει με τόσο χονδροειδείς και άπονους τρόπους. Η τρυφερή αλλά διαρκής σου άρνηση να συμμετάσχεις στον στυγνό ρυθμό όλων αυτών σήμαινε ότι άφηνες τους ανθρώπους να μοιραστούν τον εαυτό τους απόλυτα μαζί σου. Η προσέγγισή σου στη διαχείριση του χρόνου και της κίνησης στον χώρο παραμένει επαναστατική – το πνεύμα σου είναι ένα από τα πιο ρηξικέλευθα, υπομονετικά και ευγενικά που θα έχουμε την τιμή να θυμόμαστε.
Με όλη μας την αγάπη.
Η Tshiamo Naledi Letlhogonolo Pinky Mayeng γεννήθηκε στις 18 Απριλίου 1993 και απεβίωσε ήσυχα στις 13 Αυγούστου 2017. Ήταν εύκολο να διακρίνει κανείς τη χαρακτηριστική φύση της σε οτιδήποτε έκανε, καθώς βίωνε καθημερινά τις γλώσσες της δημιουργικής αντίστασης, είτε σε χαλαρές συζητήσεις είτε σε συνεργατικό ακτιβισμό, στην καλλιτεχνική πρακτική της ή ως σοφή και ήρεμη παρουσία στην οικογένειά της.
Η Pinky αποφοίτησε από το Γυμνάσιο Θηλέων Sans Souci το 2011 και συνέχισε τη δημιουργική πορεία της σε σχολή σχεδίου για έναν χρόνο, κι ύστερα γράφτηκε στη σχολή καλών τεχνών Michaelis το 2013. Ανυποχώρητα αποφασισμένη να σταδιοδρομήσει στην τέχνη, δεν κάμφθηκε από κανένα εμπόδιο. Μεταξύ 2013 και 2017 σπούδασε και εργάστηκε, κατά καιρούς αναλαμβάνοντας δουλειά με πλήρες ωράριο για να χρηματοδοτήσει τις σπουδές της.
Η ομάδα Umhlangano, η μικρή κοινότητα της διαμαρτυρίας FeesMustFall στο Τμήμα Καλών Τεχνών και Δραματικής Τέχνης του UCT, είχε την τύχη να μοιραστεί τον χώρο της με την Pinky κατά τη διάρκεια της διαμαρτυρίας το 2016, όπου η καλλιτέχνις βρήκε την αγάπη και τη χαρά που πιστεύουμε ότι τη βοήθησαν να οδηγηθεί στη γαλήνη που τη διέκρινε τόσο εντυπωσιακά στους τελευταίους μήνες της ζωής της. Παρότι βίωσε πολλά διαστήματα δυσκολιών και οδύνης στα χρόνια μετά το σχολείο, ήταν σαφές ότι η αναζήτησή της για έναν ενσώματο χώρο όπου η δημιουργικότητά της, η πνευματικότητά της και η παιγνιώδης διάθεσή της μπορούσαν να συνυπάρξουν οδήγησε τελικά στην πιο ευτυχισμένη και λαμπερή Pinky που είδαμε ποτέ.
Το σύνολο του έργου που αφήνει πίσω της χαρακτηρίζεται από τη στενή σχέση με την αυτοεικόνα και το σώμα της, ως όχημα μέσω του οποίου αναλογιζόμαστε την πολιτική σημασία της θέσης της στην αφρικανική κοινωνία. Τα τελευταία χρόνια, τα διάφορα χτενίσματα της Pinky έγιναν το κομβικό σημείο της καλλιτεχνικής πρακτικής της. Η αδιάκοπη περιέργειά της για πειραματισμό οδήγησε την ίδια την εικόνα της να γίνει ένα διαρκώς εξελισσόμενο πεδίο προβληματισμού και πνευματικού στοχασμού για τη φυλή και το φύλο.
Η ίδια έγραψε πρόσφατα στο Facebook για ένα από τα τελευταία έργα της με τίτλο Ditoro:
Ditoro
Αυτό το βίντεο το έχω μέσα στην καρδιά μου. Καθώς εξελίσσονται τα πράγματα στη ζωή μου, συνειδητοποιώ πόσα προείπα σε αυτή την περφόρμανς.
Κομμάτια του εαυτού μου παραμένουν στο Ditoro 2, μια ιστορία που μένει πίσω. Gape ka moriri. Ποτέ δεν ήμουν τόσο ευάλωτη σε έργο μου...
Botaki. Τέχνη. Δημιουργία. Έκφραση. Είναι τόσο θεραπευτική. Παραμένει ένα πράγμα για το οποίο ευγνωμονώ. Μέσω της τέχνης παραμένω ο εαυτός μου.
Kelobogile.
Αυτή η αίσθηση αυτογνωσίας είναι χαρακτηριστική της Pinky, ήδη ως πεντάχρονου που απορροφάται στην ανάγνωση εφημερίδας, όπως θυμάται ο πατέρας της, αλλά και με ενδιαφέρον για τη μουσική, την ποίηση και το γράψιμο. Έζησε τη ζωή της γοητεύοντας ανθρώπους από κάθε τάξη και περιβάλλον. Ενώ ανέφερε ότι ήταν ελαφρώς συνεσταλμένη, πάντα κατάφερνε να ανοιχθεί πλήρως σε ειλικρινείς και αστείες συζητήσεις και πιθανότατα ήταν το λιγότερο επικριτικό άτομο που γνωρίσαμε ποτέ.
Όταν η Pinky βίωνε την ίδια άνεση την οποία πρόθυμα πρόσφερε σε όποιον συναντούσε, κινούνταν αργά και εύκολα, αγγίζοντας τους πάντες με τη μεταδοτικότητα που ήταν χαρακτηριστικά “Mayeng”, με αποκορύφωμα την πίστα του χορού. Η κολεκτίβα iQhiya θυμάται την Pinky τόσο ανοιχτή, τόσο υποστηρικτική ως φίλη και συνωμότισσα, με την παράξενη δημιουργικότητα, απόλυτα ανάλαφρη και ικανή να βοηθήσει οποιονδήποτε. Θα είναι δύσκολο να χορεύουμε χωρίς τη Mayeng. Θα είναι δύσκολο να έχουμε ξεκινήσει ήδη δύο ώρες μια συνάντηση και να μη βλέπουμε το τεράστιο χαμόγελό της συνοδευόμενο από την ατάκα
«συγγνώμη που άργησα, θα σας προλάβω»
πριν στριμωχτεί ανάμεσά μας που μουρμουράμε «αχ Mayeng», κουνάμε το κεφάλι και συγκρατούμε τα γέλια μας.
Νομίζω ότι η Pinky ήξερε όλα τα μυστικά του καθενός μας, τις πιο πολύτιμες ιδέες και τα εφήμερα τρελά όνειρα γιατί όπου κι αν βρισκόταν μοιραζόταν τα πάντα, είτε στην πίστα του χορού είτε στα ατελιέ και τα εργαστήρια είτε στις νυσταλέες κουβέντες αργά το βράδυ. Πιστεύω ότι θα συνεχίσουμε να σε βρίσκουμε να πηγαίνεις κόντρα στις ευρέως διαδεδομένες απόψεις περί τάξεως, καθώς θα σε οδηγεί η γνώση και η αγάπη.
Η καρδιά μας έχει ραγίσει γι’ αυτό που χάσαμε μ’ εσένα, ως φίλη και θεραπεύτρια στην κοινότητα της τέχνης. Είχαμε τη χαρά να μοιραστούμε μαζί σου το Κέιπ Τάουν τα τελευταία σου χρόνια, και η σκέψη μας και οι προσευχές μας αφιερώνονται στη μητέρα, στον πατέρα, στον αδερφό, στην αδερφή και στα πολυαγαπημένα μέλη της οικογένειας που αφήνεις πίσω σου, τόσο σύντομα μετά τον θάνατο της γιαγιάς σου.
—iQhiya